Nhiễm trùng đường hô hấp trên và cách phòng ngừa

Viêm đường hô hấp trên tuy không nguy hiểm nhưng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dễ dẫn tới các biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 1/3 số trẻ trên toàn thế giới bị nhiễm virus và đặc biệt trẻ em cũng được xếp vào nhóm có tỉ lệ tử vong cao từ các bệnh do virus gây nên.

Yếu tố thuận lợi làm lan truyền lây nhiễm virus

Khí hậu thời tiết: Khi môi trường có độ ẩm thấp và nhiệt độ không cao, sẽ dễ làm phát tán bệnh.

Môi trường sống: Môi trường đông người như lớp học, thành phố đông dân cư, nơi ở không thông thoáng, môi trường bị ô nhiễm hoặc ẩm thấp... cũng dễ làm lây truyền virus.

Phương tiện di chuyển công cộng đông đúc: Nhất là khoảng cách giữa người bệnh và người lành không còn an toàn (<1m) làm cho mọi người dễ hít phải các giọt tiết bắn ra từ người bệnh, nhất là ở trẻ em.

Biểu hiện chung của bệnh do virus gây nên

Tác nhân gây bệnh: Thường do một số siêu vi đường hô hấp như Adenovirus, Rhinovirus, Coronavirus, Influenzae, EV71...

Bệnh do virus thường gây ra những triệu chứng ở đường hô hấp, từ mức độ nhẹ hoặc trung bình như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi... Một số bệnh nhân có thể bị ho khan hoặc cơ thể mệt mỏi thoáng qua đến mức độ nặng như khó thở, tím tái...

- Biểu hiện qua tình trạng nhiễm trùng: Nhiễm trùng là tình trạng tấn công và tăng rất nhanh của các virus. Nhiễm trùng có thể xảy ra tại một vị trí cố định hoặc đi theo đường máu lan khắp cơ thể. Tuy nhiên, virus không thể nhìn thấy bằng mắt thường, chúng có thể gây ra các triệu chứng cho trẻ như: Sốt cao liên tục 39 - 40 độ C, mặt đỏ bừng, mạch nhanh, biếng ăn, tiểu ít, nước tiểu màu vàng sậm... Trẻ thường bị mệt lả, đuối sức vì sốt.

- Có biểu hiện cơ thể đau nhức: Khi virus tấn công vào cơ thể, nó sẽ gây ra các triệu chứng như sốt, đồng thời có thể khiến trẻ bị đau nhức toàn thân, đặc biệt là các cơ ở lưng, nhức đầu dữ dội và liên tục gia tăng khi sốt cao hoặc khi ho gắng sức, thường bị đau nhiều ở vùng trán và vùng trên nhãn cầu. Bệnh nhân còn đau các bắp cơ thân mình. Bệnh nhân có cảm giác nóng, đau vùng trên xương ức.

- Biểu hiện qua tình trạng viêm long đường hô hấp: Trẻ bị nhiễm virus thường có những dấu hiệu khởi phát là các triệu chứng của viêm long đường hô hấp trên như ho, hắt hơi, sổ mũi… Tình trạng này xuất hiện ngay ở các ngày đầu, với mức độ nặng nhẹ khác nhau như hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi, mắt đỏ, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, cảm giác khô và đau rát họng... Trẻ thường kèm theo dấu hiệu buồn nôn, nôn ói hoặc đau bụng… Trẻ sơ sinh có thể tím tái hoặc có cơn ngừng thở.

- Mức độ nguy hiểm và biến chứng: Đa số các bệnh do virus gây nên thường không có thuốc điều trị đặc hiệu, vậy nên việc tăng cường sức đề kháng và phòng biến chứng là rất quan trọng đối với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc và theo dõi, bệnh có thể diễn biến rất nặng nề và sẽ có những biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não…

Chăm sóc trẻ đúng cách tại nhà sau khi nhiễm virus

Việc chăm sóc nên chú ý những nguyên tắc sau đây:

- Hạ sốt cho trẻ khi thân nhiệt đo được từ 38,5 độ C bằng Paracetamol đơn chất, với liều 10mg - 15mg/kg cân nặng cơ thể mỗi 4 - 6 giờ, kết hợp với lau mát bằng nước ấm khi cần thiết. Tuyệt đối không được sử dụng Aspirin để hạ sốt cho trẻ.

- Cho trẻ uống thêm nhiều nước, đặc biệt là những loại nước giàu vitamin C như nước cam tươi, nước chanh, nước táo… điều này sẽ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng để mau khỏi bệnh. Cho trẻ ăn những thức ăn lỏng, ấm, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng như cháo, súp dinh dưỡng, sữa nóng…

- Cho trẻ đến ngay bệnh viện nếu thấy bệnh trầm trọng hơn, trẻ bỏ ăn bỏ uống, quấy khóc nhiều, đặc biệt là sốt cao liên tục không hạ sau khi đã uống thuốc hạ sốt và lau mát tích cực.

Chủ động phòng ngừa bệnh do virus

Để phòng bệnh do virus gây nên ở trẻ, cha mẹ cần chú ý:

- Nhắc nhở trẻ thường xuyên rửa sạch tay bằng xà phòng và nước sạch.

- Tránh tiếp xúc với người nghi ngờ nhiễm khuẩn hô hấp cấp, giữ khoảng cách an toàn (>1m).

- Mang khẩu trang y tế khi đến chỗ đông người: Bệnh viện, siêu thị, công viên, rạp chiếu phim…

- Nhắc nhở trẻ thói quen che miệng khi ho.

- Giữ vệ sinh thân thể và môi trường sống thật tốt.

- Phòng ngừa chủ động tốt nhất và hiệu quả nhất là đưa trẻ đi tiêm ngừa vaccine theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

Viêm phổi ở trẻ và những biến chứng

Viêm phổi ở trẻ nếu không được điều trị phù hợp sẽ dẫn đến hình thành một ổ áp xe chứa mủ. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ ngăn ngừa được những biến chứng xấu.