3 nhóm thực phẩm ăn dặm an toàn cho bé

Bé mới ăn dặm cần những món đơn giản, không làm bé bị dị ứng hay rối loạn tiêu hóa. Bởi vậy, hãy thử những thực phẩm lý tưởng cho tuần đầu ăn dặm dưới đây.

Bữa ăn không có sự cân bằng giữa các chất

Nhiều cha mẹ cho con ăn dặm không cân bằng, có mẹ cho con ăn quá nhiều đạm, có mẹ chỉ cho con ăn tinh bột, mà thiếu rau; hoặc chỉ ninh xương, rau củ để lấy nước hầm, và bỏ phần xác... là những sai lầm khi nấu đồ ăn dặm cho trẻ. Cho trẻ ăn dặm khoa học là khẩu phần ăn của trẻ cũng đủ các chất như người lớn: Đạm, tinh bột, chất xơ, và chất béo. 

- Cho trẻ ăn nhiều thịt, trứng... là không tốt vì hệ tiêu hóa còn yếu, trẻ sẽ không thể hấp thụ hết lượng protein đó.

- Thiếu rau, củ, quả... đây là sai lầm nghiêm trọng vì các loại rau củ quả cung cấp nhiều vitamin tự nhiên, dưỡng chất tốt cho trẻ. Các loại rau sẫm màu được xem là tốt nhất cho trẻ.

- Không cho trẻ ăn chất béo, nhiều phụ huynh vẫn chưa phân biệt được chất béo tốt và chất béo xấu, và quan niệm cố hữu là trẻ nhỏ không nên ăn chất béo. Thực tế, bé có thể bị thiếu các vitamin A, K, D tan trong chất béo, dẫn đến thiếu năng lượng. Dưới 3 tuổi là khoảng thời gian não của trẻ phát triển rất nhanh, nên cung cấp đủ 40 - 50% năng lượng từ chất béo.

- Chỉ cho con ăn nước, bỏ phần xác: Việc ninh xương, nghiền rau... để lấy nước xay bột và bỏ phần xác là cách làm sai lầm. Bởi đa số lượng dưỡng chất, vitamin có trong phần xác nhiều hơn trong nước. 

Như vậy, cho bé ăn dặm cũng cần phải cân bằng các chất dinh dưỡng bao gồm tinh bột, đạm, rau xanh, chất béo…

Cụ thể theo tổ chức nông nghiệp thực phẩm và tổ chức Y tế Thế Giới (FAO/OMS), cơ cấu khẩu phần ăn cân bằng khuyến nghị dành cho mỗi người được phân chia như sau:

- Về  chất đạm (các loại thịt, cá, trứng, sữa…) sẽ chiếm 30 - 35% trong khẩu phần ăn.

- Về tinh bột (bánh mì, cơm, bún, miến) nên chiếm khoảng 40% khẩu phần ăn

- Về chất béo (dầu thực vật, mỡ thịt, mỡ cá, các loại hạt…) chiếm khoảng 25 - 30% khẩu phần ăn, đặc biệt lưu ý các thực phẩm giàu axit béo không bão hòa tốt cho sức khỏe trong cá, các loại hạt.

- Về trái cây và rau củ cần ăn 400 - 500g, để lượng cung cấp lượng chất xơ khoảng hơn 20g mỗi ngày, và có nhiều chất chống oxi hóa bảo vệ sức khỏe.

Ngoài ra, để đảm bảo dinh dưỡng trong các bữa ăn hàng ngày, chúng ta cũng cần lưu ý một số vấn đề như:

-  Cung cấp đủ năng lượng: Nhu cầu năng lượng của mỗi người sẽ phụ thuộc vào tuổi tác, giới tính, tình trạng sinh lý, bệnh lý và các hoạt động thể lực hàng ngày của người đó.

-  Cung cấp đủ 4 nhóm thực phẩm: Bữa ăn cân bằng dinh dưỡng cần đảm bảo chứa đủ 4 nhóm thực phẩm đó là nhóm chất đường bột, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm vitamin và khoáng chất.

- Đa dạng hóa thực đơn: Dựa vào 4 nhóm thực phẩm chính, bữa ăn cần phối hợp đa dạng để xây dựng thực đơn đa dạng, bao gồm cơm, món mặn, món xào, canh, tráng miệng.

- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Nên chọn thực phẩm tươi sạch, an toàn. Ngâm kỹ, rửa sạch, hoặc gọt vỏ trước khi dùng. Nên ăn ngay sau khi vừa nấu xong. Không dùng thực phẩm ôi thiu, mốc, quá hạn, bị nhiễm bẩn…

Một số lưu ý ở bé ăn dặm

Ăn dặm chỉ là phần phụ đứng sau sữa mẹ đối với trẻ dưới 1 tuổi. Việc cắt giảm lượng sữa, tăng thức ăn sẽ làm trẻ chán ăn, kém hấp thu, dễ bị nôn trớ. Với những trẻ lớn hơn, thì tùy vào thể trạng của từng trẻ mà khẩu phẩn ăn cũng khác nhau. Các mẹ không nên thúc ép con ăn quá nhiều, quá no. 

Nghiền nhuyễn mọi thức ăn: Việc nghiền nhuyễn mọi thức ăn khiến trẻ chỉ biết nuốt chửng, nhiều trường hợp trẻ không biết nhai dù đã 3 tuổi. Nuốt chửng khiến trẻ ăn nhanh nhưng không cảm nhận được mùi vị của thức ăn, dẫn đến chán ăn. 

Nấu một nồi cho ăn cả ngày: Nhiều bà mẹ có thói quen nấu một nồi lớn để trẻ ăn cả ngày. Việc hâm đi hâm lại khiến thức ăn giảm đi mùi vị, các chất dinh dưỡng cũng bị vơi theo. Đây cũng là một nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn. 

Chiều theo sở thích của con: Mỗi trẻ lại có sở thích ăn uống khác nhau. Nhiều mẹ bỉm sữa rất mừng khi tìm được món hợp khẩu vị với con và nấu lặp lại nhiều lần. Việc này khiến trẻ nhanh cảm thấy chán món đó, và sự thiếu các dưỡng chất từ các loại thực phẩm khác cũng là một nguyên do khiến trẻ chậm lớn. 

Những sai lầm khi cho trẻ ăn dặm trên đây có thể dẫn đến nguy cơ suy dinh dưỡng, chậm phát triển của trẻ. Vì thế các bậc phụ huynh hãy tìm cách cho trẻ ăn dặm khoa học để giải tỏa nỗi phiền muộn nhé.

Chất béo trong chế độ dinh dưỡng cho bé ăn dặm

Nhiều mẹ băn khoăn không biết có nên sử dụng chất béo trong thực phẩm dành cho con hay không, vì sợ chất béo sẽ gây béo phì hoặc có những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của bé.