Dùng thuốc gì khi trẻ bị chàm sữa?

Chàm sữa cũng là một dạng bệnh dị ứng biểu hiện ngoài da.Thường thấy ở trẻ có cơ địa dị ứng hoặc trong gia đình có cơ địa dị ứng. Vị trí tổn thương điển hình là ở hai gò má ở trẻ 1 tháng đến 2 tuổi.

1. Nguyên nhân gây chàm sữa

Cũng giống như các bệnh dị ứng khác, chàm sữa là một dạng bệnh dị ứng biểu hiện ngoài da, có tính cơ địa. Nghĩa là được các gen chi phối. Thường có tính chất gia đình (trong nhà có người bị bệnh dị ứng: Mề đay, chàm, hen...) Trên một người có sẵn cơ địa dị ứng, khi gặp đúng tác nhân gây dị ứng đặc hiệu (bụi, lông súc vật, đồ ăn...) thì tình trạng dị ứng xảy ra có thể biểu hiện ngoài da hay nhiều cơ quan khác.

Tổn thương da điển hình được mô tả như sau:

Khởi đầu là dát đỏ, sau đó nổi sẩn lên và tạo thành mụn nước li ti. Các mụn này rỉ nước và đóng mày sau đó tróc vảy. Vị trí thường ở hai gò mà, đối xứng nhau. Có thể lan xuống cằm, da đầu, trán nhưng không có ở mắt, mũi, miệng. Trẻ ngứa, biểu hiện lấy tay cào gãi hay dụi má nếu trẻ nhỏ .

 Việc chẩn đoán chàm sữa là khá dễ dàng mà không cần bất cứ xét nghiệm nào. Tuy nhiên cần phân biệt với bệnh “lác đồng tiền” mà dân gian hay gọi.

Lác đồng tiền hay chính là bệnh hắc lào, là một tổn thương da dạng trong hay bầu dục như đồng tiền gây ra bởi nấm. Hắc lào có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, nhưng hay gặp ở vùng da ẩm như bẹn, mặt trong đùi và rất ngứa.

  Tìm xem yếu tố nào làm trẻ lên đợt chàm là rất quan trọng. Người ta thấy có đến 30-40% trẻ bị chàm sữa có liên quan tới dị ứng đạm bò. Có thể gặp ở trẻ có bú sữa công thức hoặc bú mẹ hoàn toàn (nhưng mẹ có ăn hoặc uống các chế phẩm chứa đạm bò như thịt bò, phô mai, sữa....). Nếu bị dị ứng đạm bò, ngoài chàm sữa trẻ có thể có thêm một số biểu hiện khác như tiêu phân máu, mề đay, khò khè…

Ngoài ra các yếu tố khác như: Thức ăn, không khí, thú nuôi, các chất kích ứng da như xà bông, bột giặt, thuốc tẩy, vải len, khí hậu nóng - lạnh hay khô quá... cũng có thể là yếu tố khiến trẻ nổi chàm.

3. Điều trị chàm như thế nào?

Điều trị chàm sữa bao gồm:

- Giữ ẩm da: Có thể dùng một trong các loại sau: cetaphil, ceradan, physioge. Thoa chất giữ ẩm trong vòng 3 phút ngay sau tắm, ngày 2-4 lần
   - Thuốc chống viêm: Corticoid thoa tại chỗ trong giai đoạn cấp: Hydrocortisol 1%, clobetasol butyrate 0.05% thoa ngày 1-2 lần.

Lưu ý: Những loại thuốc mỡ có chưa chất kháng viêm corticoid, phụ huynh tuyệt đối không được lạm dụng. Do loại thuốc này có hiệu quả rất nhanh, dường như có tác dụng tức thời sau dùng một thời gian ngắn khiến chàm lặn đi, trẻ hết ngứa, nên cha mẹ có xu hướng lạm dụng.

Nhưng nếu dùng nhiều thuốc thấm vào máu gây tác dụng toàn thân. Dùng kéo dài có nhiều tác dụng phụ đáng kể: Loãng xương, chậm tăng trưởng, phù, tăng huyết áp... Tại chỗ gây teo da, sạm da. Các thuốc này có thể kể đến như: Eumovate, gentrisone... Do đó, thuốc hỉ dùng khi bị chàm nặng và có chỉ định của bác sĩ.

- Với sang thương đang bội nhiễm, rỉ dịch nhiều, có thể dùng thuốc: millian 1% hoặc rosine 2%... thoa ngày 2 lần.

- Điều trị triệu chứng giảm ngứa bằng kháng histamin: Chlopheniramin, alimemazin…

- Kháng sinh: Khi nghi ngờ có nhiễm trùng (tổn thương da tạo mụn mủ, bé sốt...), thì cần dùng kháng sinh. Ưu tiện chọn loại có hoạt tính lên tụ cầu vàng như cephalexin, cefadroxyl, oxacillin, erythromycin. Các thuốc này cần có chỉ định của bác sĩ.

  - Test sữa: Nếu bác sĩ nghi bé có dị ứng đạm sữa bò, bác sĩ sẽ yêu cầu cha mẹ đổi sữa sang uống sữa thủy phân đạm 2-3 tuần sau đó thử lại. Hoặc hướng dẫn chế độ ăn cho bà mẹ cho con bú.

4. Cách chăm sóc tại nhà

 - Vệ sinh, tắm rửa: Tắm nước ấm, ngày 1-2 lần, không nên tắm quá lâu (dưới 15 phút)

Sữa tắm nên chọn các loại như: Cetaphil, physiogel, oilatum…

Lau khô bé bằng khăn tắm mềm, mịn, không chà sát mạnh lên da bé.

- Thoa chất giữ ẩm thường xuyên .

- Không cho tiếp xúc với chất kiềm: xà phòng, bột giặt, thuốc tẩy, nước hoa, phấn rôm.

- Áo quần chọn 100% cotton. Không mặc đồ chật, vải len, sợi tổng hợp vì dễ gây kích ứng da.

- Tránh bé tự cào gãi bằng cách cắt móng tay. Nếu trẻ cào gãi nhiều nên cho trẻ mang tất tay.

- Phòng của bé phải thoáng, không khói thuốc, không thú nuôi, không nước hoa. Nhiệt độ, độ ẩm hợp lý.

- Ăn uống: Nếu có kinh nghiệm thấy có loại thực phẩm nào làm bệnh chàm nặng hơn phụ huynh cần tránh loại đó.

Bác sĩ nhi khoa Trần Văn Công

Phòng khám nhi khoa Sunshine

Cách phòng và chữa bệnh chân tay miệng ở trẻ

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm virus khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ. Bệnh được đặc trưng, như tên gọi, bởi các sẩn da dạng bóng nước ở tay, chân, mông, gối, khuỷu tay và những vết loét ở miệng.