Chế độ ăn giàu vitamin A cho bé

Bổ sung cho trẻ em trong độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi với hai liều vitamin A mỗi năm làm giảm cả tỷ lệ mắc bệnh và tử vong ở trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiếu vitamin A.

Vitamin A ngoài việc hỗ trợ cho thị giác còn giúp trẻ phát triển tốt hơn, tránh tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi. Vitamin A còn giúp cơ thể tăng cường khả năng miễn dịch, tăng sức đề kháng với bệnh tật, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng nặng như: Sởi, tiêu chảy và viêm đường hô hấp cấp. Vì vậy, để trẻ không bị thiếu Vitamin A là vô cùng quan trọng.

Vitamin A và sự phát triển của trẻ

Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng tan trong dầu, cần thiết cho sự phát triển thể chất và góp phần tăng cường hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng.

Vitamin A có 4 vai trò chính:

- Vitamin A giúp tăng trưởng: Vitamin A giúp trẻ lớn lên và phát triển bình thường.

- Giúp phát triển thị giác: Vitamin A có vai trò trong quá trình nhìn thấy của mắt.

- Giúp bảo vệ biểu mô: Vitamin A bảo vệ sự toàn vẹn của các biểu mô, giác mạc mắt, biểu mô da, niêm mạc khí quản, ruột non và các tuyến bài tiết.

- Giúp hệ miễn dịch: Vitamin A tǎng cường khả nǎng miễn dịch của cơ thể (Vitamin A có khả nǎng làm tăng sức đề kháng với các bệnh nhiễm khuẩn, uốn ván, lao, sởi, phòng ngừa ung thư…).

Biểu hiện sớm của thiếu Vitamin A

Biểu hiện sớm của thiếu Vitamin A là giảm khả nǎng nhìn thấy lúc ánh sáng yếu, hay còn gọi quáng gà. Khi thiếu Vitamin A biểu mô và niêm mạc bị tổn thương. Tổn thương ở giác mạc mắt dẫn đến mù lòa.

Thiếu Vitamin A làm giảm sức đề kháng với bệnh tật, dễ bị nhiễm trùng nặng, đặc biệt là sởi, tiêu chảy và viêm đường hô hấp, dẫn tới tăng nguy cơ tử vong ở trẻ nhỏ. Việc thiếu Vitamin A cũng dễ gây cho trẻ bị các bệnh như sởi, hô hấp, tiêu chảy kéo dài.

Làm thế nào để trẻ không bị thiếu Vitamin A?

Để phòng ngừa thiếu Vitamin A, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên được bú sữa mẹ, vì sữa mẹ rất giàu Vitamin A, đặc biệt là sữa non. Bà mẹ cũng cần ăn uống đủ chất, ưu tiên thực phẩm giàu vitamin để bảo đảm sữa mẹ có đủ Vitamin A cho trẻ.

Chế độ ăn nên có đủ thực phẩm giàu Vitamin A. Vitamin A có rất nhiều trong thực phẩm hàng ngày như: Thực phẩm có nguồn gốc động vật như gan, thịt, cá, trứng, sữa…

Thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, các loại rau quả có màu xanh, vàng và đỏ đậm như rau muống, rau dền, mồng tơi, rau đay, rau ngót, bông cải xanh, cà rốt, bí đỏ, xoài, đu đủ, gấc… Vì Vitamin A tan trong dầu nên chế độ ăn đầy đủ chất béo sẽ giúp hấp thu tốt Vitamin A

Tương tự, đối với trẻ lớn nếu ăn dặm cũng cần để ý đến chế độ ăn uống cân bằng, thực phẩm giàu Vitamin A.

Ngoài ra, trẻ cần được bổ sung Vitamin A theo khuyến cáo, cụ thể trẻ 6 - 36 tháng tuổi đều phải được bổ sung Vitamin A liều cao mỗi 6 tháng (vào ngày 1 - 2 tháng 6 và 1 - 2 tháng 12) tại các điểm uống Vitamin A ở địa phương.

Trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu Vitamin A như trẻ bị suy dinh dưỡng, trẻ bị sởi, hoặc bệnh nhiễm trùng tái đi tái lại, tiêu chảy kéo dài… cũng cần được uống Vitamin A liều cao. Trường hợp trẻ sắp được 6 tháng tuổi hay hơn 3 tuổi thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho uống. Trẻ đang bị bệnh, vừa được chích ngừa hoặc sắp chích ngừa đều có thể uống được Vitamin A liều cao.

Vitamin A liều cao hầu như không gây tác dụng phụ nguy hiểm, trừ một số triệu chứng ít gặp như nôn ói, đi ngoài phân lỏng hoặc với thóp phồng ở những trẻ dưới 1 tuổi (những phản ứng này sẽ giảm sau 1 - 2 ngày).

Lời khuyên thầy thuốc

Để phòng chống việc thiếu Vitamin A, cần chăm sóc bé từ khi còn trong bào thai, người mẹ nên ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung những thực phẩm giàu Vitamin A.

Cho trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi bú mẹ hoàn toàn là cách bổ sung Vitamin A hiệu quả nhất.

Đối với trẻ nhỏ: Cho trẻ ăn đầy đủ dinh dưỡng, tập cho trẻ có thói quen ăn rau xanh, làm quen với nhiều loại thức ăn, không nên chiều theo sở thích của trẻ cho trẻ ăn một loại thức ăn thường xuyên. Thức ăn nên đa dạng, hợp khẩu vị. Và yếu tố góp phần giúp trẻ ăn ngon đó là thức ăn bày trí đẹp, ngộ nghĩnh.

Ngoài ra, cha mẹ cần tiêm ngừa đầy đủ cho trẻ và cho trẻ vận động ngủ nghỉ hợp lý. Trong quá trình chế biến thức ăn nên có dầu mỡ để giúp tăng cường hấp thu Vitamim A, vì đây là loại vitamin tan trong dầu.

Cảnh báo ngộ độc khi dùng vitamin D liều cao, kéo dài

Vitamin D giúp cơ thể sử dụng canxi và phốt pho để làm cho xương và răng chắc khỏe. Khi thiếu hụt vitamin D có thể gây ra còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn, nhưng thừa lại gây độc.