Dinh dưỡng cho thời kỳ hậu sản

Sang đến tuần thứ 3 - 4 cũng là lúc thời kỳ hậu sản sắp kết thúc, vậy sản phụ sau sinh cần chú ý về dinh dưỡng như thế nào, trong giai đoạn này có điểm gì đặc biệt?

1.Omega-3 là gì?

 Đó là các acid béo không no thiết yếu cho cơ thể, nó giúp cơ thể  chúng ta có thể làm việc một cách suôn sẻ. Một trong những tác dụng quan trọng nhất của omega-3 là tác dụng kháng viêm.

Rất nhiều bệnh, như bệnh lý tim mạch, viêm khớp dường như có liên quan tới một tiến trình viêm. Omega- 3 có thể làm giảm quá trình viêm trong cơ thể. Do đó omega-3 có thể hữu ích trong việc giúp cơ thể chúng ta ngăn ngừa được các bệnh mạn tính.

Vậy thì sự  sự khác biệt về nhu cầu omega-3 theo từng lứa tuổi như thế nào? Điều này đã được nghiên cứu khá nhiều.

Có  vài nghiên cứu đã được khẳng định về lợi ích của omega-3 đối với bệnh lý mạn tính. Nhưng vẫn cần tiến hành thêm nhiều nghiên cứu lớn hơn nữa để khẳng định lợi ích của omega-3 trong điều trị bệnh.

2. Omega-3 đối với trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai

Omega-3 rất quan trọng cho trẻ ngay từ khi sinh ra, thậm chí là ngay trước khi sinh. Đây là một số bằng chứng:

- Sự phát triển nhân thức: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ sơ sinh được nuôi ăn bằng công thức giàu omega-3 DHA đã cải thiện được khả năng phối hợp tay- mắt, khả năng tập trung chú ý, các kỹ năng xã hội và điểm số thông minh.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những em bé được sinh ra từ các bà mẹ được bổ sung omega-3 (DHA, EPA) trong suốt quá trình mang thai và trong tháng đầu cho con bú thì đạt được điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra về chức năng nhận thức vào năm chúng 4 tuổi so với những đưá trẻ mà mẹ chúng không được bổ sung omega-3.

- Nguy cơ hen suyễn: Trong một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng  những thanh thiếu niên sinh ra từ  các bà mẹ  được bổ sung omega-3 thì  ít phát triển bệnh hen suyễn hơn trẻ khác.

- Sự tăng trưởng: Có một số bằng chứng cho thấy, khi omega-3 được bổ sung vào công thức nuôi ăn đem lại lợi ích cho sự tăng trưởng thể chất cũng như phát triển của não bộ.

- Sinh non: Một nghiên cứu từ năm 2003 phát hiện ra  rằng những sản phụ ăn trứng giàu omega-3 thì ít bị chuyển dạ sớm hơn các sản phụ khác.

Có rất nhiều các loại sữa công thức hiện nay đã được bổ sung omega-3 vào trong đó. Sữa mẹ là nguồn omega-3 lý tưởng cho trẻ, tuy nhiên hàm lượng omega-3 trong sữa mẹ còn phụ thuộc nhiều vào chế độ ăn của họ.

3. Omega- 3 cho trẻ em và thiếu niên

Có một vài tình trạng  bệnh lý ở lứa tuổi trẻ thơ  đã được nghiên cứu về vai trò của omega-3 đối với một số bệnh lý ở trẻ em và tuổi thiếu niên:

-  ADHD (tăng động giảm chú ý): Những đứa trẻ bị tăng động giảm chú ý có thể có nồng độ omega-3 thấp hơn những đứa trẻ khác. Một vài nghiên cứu nhỏ quan sát việc bổ sung dầu cá cho những trẻ này,họ phát hiện ra rằng việc bổ sung này có thể cải thiện được hành vi, giảm được sự tăng động và củng cố được khả năng chú ý ở trẻ dưới 12 tuổi.

- Trầm cảm:Dầu cá là một sản phẩm thường xuyên được sử dụng để hỗ trợ điều trị trầm cảm ở người lớn. Cũng có một  vài nghiên cứu ở trẻ em về vai trò của dầu cá trong bệnh lý trầm  cảm ở trẻ từ 6-12 tuổi  cũng cho thấy cải thiện được triệu chứng trầm cảm.

Cách chế biến thực phẩm bảo toàn dưỡng chất

Một chế độ dinh dưỡng tốt, đầy đủ không chỉ là chọn thực phẩm gì, món ăn gì hay số lượng thực phẩm mà còn phải biết cách sơ chế, chế biến thực phẩm thành những món ăn lành mạnh, giữ gìn lượng chất dinh dưỡng trong món ăn, sao cho món ăn khi vào cơ thể được hấp thu tối đa dưỡng chất.

- Đái tháo đường: Một nghiên cứu nhỏ quan sát những trẻ em có nguy cơ cao phát triển thành bệnh đái tháo đường type 2. Nghiên cứu phát hiện ra rằng những trẻ ăn chế dộ nhiều omega-3 thì nguy cơ này giảm xuống.

- Hen phế quản: Omega-3 có thể làm giảm được tình trạng viêm đường thở -điều này có có lợi trong bệnh hen phế quản. Một nghiên cứu nhỏ với 29 trẻ em bị hen phế quản thấy rằng những đứa được nhận omega-3 thì có ít biểu hiện triệu chứng hơn là những trẻ không được dung omega-3.

Tuy nhiên các nghiên cứu khác lại không tìm thấy lợi ích của omega-3 trong  điều trị hen suyễn. Do đó cần nhiều nghiên cứu hơn nữa trong lĩnh vực này.

4. Nên bổ sung omega-3 bằng cách nào?

Cải thiện chế độ ăn đó là câu trả lời chính xác nhất.Mỡ cá là nguồn cung cấp omega-3 DHA, EPA rất tốt.Mặc dù thực vật cũng là một nguồn omega-3, tuy nhiên omega-3 của nó là ALA. ALA khi vào cơ thể cũng phải chuyển hóa thành DHA và EPA, các loại thực vật như dầu lanh, dầu oliu, một số loại lá xanh chứa omega-3 này nhưng dường như nó không hiệu quả lắm.Dầu tảo có thể là một nguồn bổ sung omega-3 khá tốt.

Trẻ em và phụ nữ đang cho con bú hoặc phụ nữ có thai cần phải cẩn thận với chất độc tích tụ trong một số loại hải sản như cá mập, cá kiếm và cá đá. Nên ăn  mỡ các loại cá nhỏ hơn như cá hồi, nhưng ăn không quá 12ounce mỗi tuần.

5. Có nên bổ sung chế phẩm omega-3 không?

Mặc dù bổ sung omega-3 bằng thực phẩm thì thích hợp hơn, nhưng nếu không có sẵn nguồn thực phẩm, có thể dùng chế phẩm bổ sung omega-3.

Nhiều loại thực phẩm bổ sung thêm omega-3, như một số sản phẩm sữa, nước trái cây, bánh mì, trứng, dầu ăn và thực phẩm ăn nhẹ.

 Bổ sung Omega-3 nhìn chung là an toàn cho hầu hết mọi người. Nhưng những ai có rối loạn chảy máu thì cần cẩn thận - đó là những người  đang sử dụng thuốc kháng đông như coumadin chẳng hạn, vì omega-3 có thể làm gia tăng tình trạng rối loạn đông máu. Vì vậy hãy nói với bác sĩ trước khi quyết định sử dụng các chế phẩm này.

Việc bổ sung omega-3 cho trẻ em, trước hết cần trao đổi với bác sĩ nhi khoa để tìm ra liều thích hợp cho trẻ.

Thực đơn đủ dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh

6 tháng đầu sau sinh, bà mẹ nào cũng bỡ ngỡ với việc chăm sóc bản thân mình, đặc biệt là về chế độ ăn uống. Vậy ăn thế nào để đủ sữa cho con mà không tăng cân béo phì cho mẹ là điều vô cùng quan trọng với chị em phụ nữ sau sinh.