Thức ăn cần tránh khi cho trẻ ăn dặm

Cho trẻ ăn dặm thế nào cho đúng là một vấn đề được các bà mẹ quan tâm, nhất là với những mẹ còn trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm.

Vì sao cần tập cho trẻ ăn dặm?

Tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO) khuyến cáo rằng trẻ em cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và bắt đầu ăn bổ sung khi trẻ tròn 6 tháng.

Sữa mẹ tuy rất quý giá về chất lượng, rất thích hợp với sự tiêu hoá của trẻ, nhưng từ tháng thứ 6 trở đi, sữa mẹ giảm dần về số lượng và chất lượng, không đủ các chất cần thiết để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Trong thời gian này, trẻ vẫn phải tiếp tục lớn nhanh, tập ngồi, bò, lẫy, đứng, đi, chạy… tập nói, tập chơi, tăng cường giao tiếp với môi trường, với người lớn… và vì thế, cần rất nhiều chất khác mà trong sữa mẹ, không đủ hoặc không có.

Cũng từ tháng thứ 6 trẻ bắt đầu mọc răng và thức ăn cung cấp cần đặc dần, rồi cứng để trẻ có thể tập nhai và sử dụng các men của nước bọt, giúp tiêu hoá các chất.

Cách bắt đầu cho ăn dặm

- Trong giai đoạn đầu tiên, quan trọng là tập cho trẻ làm quen dần với mùi vị thức ăn và độ đặc của thức ăn mới, không quan trọng số lượng và theo dõi sát phản ứng dị ứng thức ăn.

- Nếu trẻ có viêm da cơ địa/chàm da hoặc trong gia đình trẻ có cha mẹ hoặc anh chị em ruột có cơ địa dị ứng (như mề đay, viêm mũi dị ứng, hen, chàm da): nên cho ăn dặm từ 6 tháng tuổi (bao gồm cả những loại thức ăn dễ gây dị ứng) nhằm giúp giảm nguy cơ trẻ bị dị ứng thức ăn sau này.

- Các bước tập cho trẻ ăn: Ngửi - nếm - ăn lượng ít sau tăng dần nếu trẻ không có biểu hiện dị ứng.

- Cho trẻ ăn bằng thìa chứ không dùng bình bú.

- Kích thích thị giác cho trẻ bằng những vật dụng chứa thức ăn có màu sắc và hình thù ngộ nghĩnh. Khi trẻ trên 8 - 10 tháng tuổi, khuyến khích trẻ tự bốc ăn sẽ giúp trẻ hào hứng với bữa ăn hơn.

Thành phần ăn dặm:

Cho trẻ ăn một loại thức ăn đơn trong 3 - 5 ngày, thăm dò phản ứng dị ứng, có thể bắt đầu bằng bột ngũ cốc đơn pha chung với sữa mẹ vắt/sữa công thức/nước ấm. Đầu tiên cho bé ăn lỏng, 1 bữa/ngày với lượng rất ít (khoảng 5ml), sau đó dần dần cho ăn sệt và nhiều hơn với số lần tăng lên (bột mì chỉ nên dùng sau 6 tháng tuổi). 

- Nếu trẻ đã lớn hơn 6 tháng tuổi, không có biểu hiện dị ứng với loại thức ăn đơn đầu tiên, có thể cho kèm thêm một loại thức ăn khác (rau củ, trái cây, thịt) nghiền nát, lượng ít, không nêm. Mẹ theo dõi bé, nếu thấy ổn có thể tiếp tục với những loại thức ăn khác bao gồm cả những loại thức ăn dễ gây dị ứng (sữa công thức, trứng, đậu phộng, các loại hạt khác, đậu nành, cá…).

- Khi trẻ đã có thể ăn thức ăn phối hợp và trẻ trên 6 tháng, lúc này đã có thể chế biến cho trẻ cháo/mì nui bún… với đủ 4 nhóm thực phẩm (tinh bột/ đạm/béo/chất xơ và vitamine) với hình thức từ lỏng đến đặc, từ mịn đến thô, từ ít đến nhiều và thay đổi thức ăn đa dạng phong phú để đảm bảo đủ chất.

- Nên cho trẻ ăn trái cây cả xác (nạo tán nhuyễn). Với nước trái cây xay, chỉ nên cho bé dùng khi con trên 12 tháng.

Thực phẩm tốt nhất cho trẻ bắt đầu ăn dặm

Chế độ ăn uống lành mạnh và có khoa học sẽ giúp cho trẻ phát triển tốt cả về thể chất lẫn tinh thần.